Procesy powiązane z szybkim obniżaniem temperatury produktów spożywczych a także innych produktów wymagających specjalistycznych warunków przechowywania są oparte na zastosowaniu odpowiednich urządzeń technologicznych. Pośród nich ważne miejsce zajmują komory szokowego schładzania a także komory szokowego mrożenia, które pozwalają na błyskawiczne zmniejszenie temperatury, co ma wpływ na jakość i trwałość towarów. Komory szokowego schładzania stosowane są do szybkiego obniżenia temperatury świeżych wyrobów spożywczych po obróbce termicznej, co ma na celu ograniczenie rozwoju mikroorganizmów oraz przedłużenie ich trwałości.
Taki sposób schładzania odbiega od tradycyjnych metod znacznie krótszym czasem działania i bardziej kontrolowanymi warunkami, które pozwalają zachować strukturę a także właściwości produktów.
Komory szokowego mrożenia z kolei są wykorzystywane do bardzo szybkiego zamrożenia żywności, co ma na celu minimalizację tworzenia się dużych kryształów lodu wewnątrz towarów. Zmniejszenie rozmiaru kryształów lodu w trakcie szybkiego mrożenia ogranicza uszkodzenia tkanek i komórek, co przekłada się na lepszą jakość po rozmrożeniu. Ten sposób mrożenia jest szczególnie ważny w sytuacji towarów stonowanych, takich jak owoce morza, ryby czy owoce, które są podatne na utratę wartości odżywczych i tekstury podczas powolnego zamrażania. Komory szokowego mrożenia działają na zasadzie intensywnego przepływu zimnego powietrza albo zastosowania innych technologii chłodniczych, które umożliwiają skrócenie czasu przejścia przez zakres temperatur krytycznych dla jakości produktu.
W praktyce zastosowanie komór szokowego schładzania i mrożenia jest ściśle związane z wymogami łańcucha chłodniczego, który ma na celu zachowanie bardzo wysokiej jakości a także bezpieczeństwa żywności. Szybkie schładzanie lub mrożenie ogranicza ryzyko namnażania się drobnoustrojów, co wpływa na zmniejszenie strat i powiększenie okresu przydatności do spożycia. Tego rodzaju technologie są też wykorzystywane w przemyśle spożywczym, gastronomii oraz dystrybucji żywności, gdzie konieczne jest szybkie przygotowanie towarów do dalszego transportu lub przechowywania. Jednocześnie stosowanie tych urządzeń wymaga spełnienia określonych standardów higienicznych i technicznych, które pozwalają utrzymać właściwe warunki pracy.
Utrzymanie funkcjonalności działania komór szokowego schładzania i mrożenia wymaga adekwatnej eksploatacji oraz regularnych przeglądów technicznych. Istotne jest, by systemy chłodnicze działały bezawaryjnie, a parametry temperatury były przez cały czas monitorowane i utrzymywane w zgodzie z wymaganiami. Izolacja termiczna urządzeń ma kluczowe znaczenie dla użyteczności procesu oraz minimalizacji strat energetycznych. Zastosowanie przyszłościowych rozwiązań technologicznych w tych komorach daje możliwość na zoptymalizowanie procesów produkcyjnych i logistycznych związanych z przechowywaniem i transportem produktów wrażliwych na zmiany temperatury.
Zobacz więcej: komora szokowa.